დანაშაული და სასჯელი

რომანის მთავარი გმირი, როდიონ რასკოლნიკოვი, უნივერსიტეტიდან გარიცხული ხელმოკლე სტუდენტია, რომელიც პატარა ოთახში ეძლევა განსჯას სამართლიანობის შესახებ და გადაწყვეტს, შეგნებულად ჩაიდინოს დანაშაული – მოკლას ადამიანი, რათა დაუმტკიცოს საკუთარ თავსაც და მთელ მსოფლიოსაც, რომ ამის უფლება აქვს.

იგი ისჯება: ეშინია საზღაურისა, სასტიკ სინდისის ქენჯნას განიცდის და თანდათან მონანიებისკენ მიისწრაფვის. მის ირგვლივ ადამიანები არიან, ყველანაირი: კარგიც და ცუდიც, დიდსულოვანიც და ნაძირალაც, უბედური, მაგრამ სულით ნათელიც… მათგან მხოლოდ ერთს, პორფირი პეტროვიჩს, ძალუძს რასკოლნიკოვის სულში ჩახედვა და მხოლოდ ერთი, სონია მარმელადოვა მოუწოდებს მას მონანიებისკენ.

ფიოდორ დოსტოევსკის (1821-1881) რომანი „დანაშაული და სასჯელი“ (1866) მსოფლიო ლიტერატურის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ნაწარმოებია. მისი მთავარი თემებია დანაშაული და სასჯელი, სიყვარული და თავის მსხვერპლად შეწირვა, თავისუფლება და ღირსება… ერთსა და იმავე დროს ეს გახლავთ ღრმა ფილოსოფიური რომანიც, დახვეწილი ფსიქოლოგიური დრამაც და დეტექტივიც. ესაა დიდი სურათი ქალაქისა, რომლის წიაღშიც ნაწარმოების გმირები ცოდვას სჩადიან, ეძებენ პატიებას, თავს წირავენ მოყვასისათვის და სიმშვიდეს პოვებენ მორჩილებაში, სინანულსა და რწმენაში.